Fóru 15 í „sturlaða“ ferð til Grænlands

Fimmtán ís­lensk­ar veiðikon­ur eru ný­komn­ar heim eft­ir veiðiferð til Græn­lands þar sem þær veiddu bleikju í fjóra daga. Hóp­ur­inn hef­ur veitt sam­an í mörg ár og kall­ar sig Barm­ana. Meðal veiðisvæða sem þær hafa veitt má nefna Langá, Laxá í Kjós og Stóru-Laxá svo ein­hverj­ar ár séu til­greind­ar.

Dögg Hjaltalín er ein af þeim sem fóru til Græn­lands og hún seg­ir ferðina hafa verið ótrú­lega. En hvernig kom það til að hóp­ur­inn valdi Græn­land og það síðari hluta sept­em­ber?

Dögg Hjaltalín með fal­lega bleikju sem er kom­in í haustlit­ina.

Ljós­mynd/​Barm­arn­ir

„Ég var búin að heyra Árna Bald­urs­son dá­sama þessa veiði í Græn­landi. Mál æxluðust þannig að við fór­um til hans á sölufund og nátt­úr­lega seldi hann okk­ur þetta á staðnum, sem sól og blíðu og hörku­veiði,“ sagði Dögg í sam­tali við Sporðaköst.

Og hvernig var þetta svo á skal­an­um einn til tíu?

Hún hugs­ar sig ekki um. „Fimmtán. Þetta var al­gjör­lega sturluð upp­lif­un og engu líkt,“ hlær hún. Þær flugu fimmtán frá Reykja­vík til Nars­ar­su­aq á Græn­landi en nauðsyn­leg­ur aukafar­ang­ur var kom­inn á und­an þeim, sam­tals 120 kíló. „Við vor­um bún­ar að vinna heima­vinn­una og viss­um hvað við þurft­um að taka með okk­ur.“

Græn­lands­jök­ull í bak­sýn. Hóp­ur­inn nýtti tím­ann vel og á hverj­um degi voru líka skoðun­ar­ferðir.

Ljós­mynd/​Barm­arn­ir

Og hvað var þetta?

„Veit­ing­ar og hátal­ar­ar. Við viss­um að það var lítið til á veiðislóðum, t.d. ekki tónik, og við þurft­um því að koma með allt með okk­ur.“

Veiðin þarna er bleikja og seg­ir Dögg að víða hafi verið mikið óhemju­mikið magn af fiski. „Það kom okk­ur al­veg á óvart hvað bleikj­an var sterk og gam­an að spila hana en við vor­um bæði að veiða fiska sem voru legn­ir og svo nýrri bleikj­ur í bland. Við veidd­um aðallega á púp­ur og straum­flug­ur en prófuðum alls kyns leyni­vopn úr boxun­um okk­ar. Við þurft­um al­veg að hafa fyr­ir bleikj­un­um á köfl­um en sums staðar var al­veg pakkað af henni og þá gekk allt upp. Við vor­um að fá fiska allt upp í sex­tíu sentí­metra, sem eru fanta­bleikj­ur.“

Mar­grét Lísa Stein­gríms­dótt­ir með stærstu bleikj­una í ferðinni. Þessi mæld­ist sex­tíu sentí­metr­ar.

Ljós­mynd/​Barm­arn­ir

Frá Nars­ar­su­aq var siglt í þrjá klukku­tíma í veiðibúðirn­ar sem eru, að henn­ar sögn, æðis­leg­ur staður og ekki skemmdi fyr­ir að þær komu þangað í sól og blíðu. Strax var farið út að veiða í vatni sem er stutt frá veiðihús­un­um. Ekki nema fimm mín­útna sigl­ing. Ann­ars var tölu­vert lengri sigl­ing á aðra veiðistaði. „Við vor­um reynd­ar það heppn­ar að upp­lifa að fara eitt­hvað á hverj­um degi sam­hliða veiðinni. Við fór­um og skoðuðum ólíka staði enda all­ar komn­ar í bát­ana snemma á morgn­ana og magnið af fiski þannig að það þarf ekki al­veg tólf tíma veiðidaga.

Prins­inn af Quassimiut. Eina barnið í þorp­inu. Hann naut þess að vera með hópn­um í þeirra æv­in­týr­um.

Ljós­mynd/​Barm­arn­ir

Einn dag­inn var sjálf­ur Græn­lands­jök­ull heim­sótt­ur sem skríður fram í sjó þar sem hafern­ir sveimuðu um. Það var al­gjör­lega stór­feng­legt sjón­arspil. Ann­an dag­inn heim­sótt­um við Quassimiut, heimaþorp gæd­anna okk­ar þar sem nú búa ell­efu manns og þar af eitt barn en í þorp­inu var fisk­verk­un og ein versl­un sem meðal ann­ars veiðihúsið kaup­ir frá. Það var svo­lítið spes að sjá sam­an í einni búð bæði páska- og jól­anammi. Snakk og bjór var hápunkt­ur­inn.“

Einn af leiðsögu­mönn­un­um ger­ir að ný­skotnu hrein­dýri. Dögg seg­ir að mat­ur­inn hafi verið góður. All­ur ný­veidd­ur í ná­grenn­inu. Bleikja, lax, hrein­dýr og þorsk­ur.

Ljós­mynd/​Barm­arn­ir

Mat­ur­inn í veiðihús­inu var mjög góður enda Græn­land mik­il mat­arkista. Boðið var upp á bleikju, þorsk og hrein­dýr, allt ný­veitt úr ná­grenn­inu. Einnig er al­gengt að boðið sé upp á lax sem er veidd­ur í net í sjón­um en lax­inn kem­ur ekki upp í árn­ar á Græn­landi. „Aðstaðan í veiðikof­un­um okk­ar var eins og best ger­ist á Íslandi svona kannski fyr­ir utan síma- og net­sam­bands­leysi og raf­magns­leysi á nótt­unni. Það var ekki mikið vanda­mál enda yljuðum við okk­ur við varðeld­inn, með mikl­um hlátri og söng. Við dýfðum okk­ur líka til sunds í Græn­lands­haf­inu og gát­um hitað okk­ur í góðu gufubaði eft­ir á.“

Þær voru dug­leg­ar við að flaka og tóku fullt af flök­um með sér heim.

Ljós­mynd/​Barm­arn­ir

Þetta er í fyrsta skipti sem Dögg kem­ur til Græn­lands. „Ég hef aldrei upp­lifað svona menn­ing­ar­sjokk áður. Mamma spurði mig hvort þarna væri mik­il fá­tækt. Það orð er ekki nógu sterkt til að lýsa því sem við sáum í þeim bæj­um sem við heim­sótt­um. Ítrekað raf­magns­leysi, tak­markað ferskvatn og óboðleg frá­veitu­kerfi eru ekki al­veg aðstæður sem hægt er að ímynda sér að búa við yfir vetr­ar­mánuðina hér á norður­hjara ver­ald­ar. Einn leiðsögumaður­inn okk­ar, sem er frá Quassimiut, var með son sinn með okk­ur í tvo daga. Hann er eina barnið í þorp­inu og það er tveggja tíma sigl­ing í bæ­inn þar sem hann fer í skóla. Ég hugsa að hann fari ekki oft í viku í skól­ann.“

Dögg með eina af mörg­um bleikj­um. Sól og blíða á þess­ari mynd en þær fengu ýms­ar út­gáf­ur af veðri.

Ljós­mynd/​Barm­arn­ir

Þetta er ein­hver magnaðasta ferðin sem Barm­arn­ir hafa staðið fyr­ir frá upp­hafi. Þær langaði í eitt­hvað nýtt og öðru­vísi og ferðin var ein­mitt þannig. Það verður spenn­andi að vita hvaða á verður fyr­ir val­inu næst hjá þess­um magnaða veiðihópi.

Eggert Skúlason